ความหลากหลายทางชีวภาพเป็นองค์ประกอบสำคัญของระบบนิเวศทั่วโลก โดยสร้างความมั่นคงและรักษาสมดุลให้กับระบบนิเวศ และมีความสำคัญต่อความเป็นอยู่ที่ดีของการดำรงชีวิตของมนุษยชาติ ความหลากหลายทางชีวภาพยังมีบทบาทสำคัญในทางเศรษฐกิจ และภาคส่วนต่างๆ ที่ขับเคลื่อนการพัฒนา รวมทั้งด้านการเกษตร ป่าไม้ ประมง และการท่องเที่ยว พันธุ์พืชเป็นกลุ่มตัวอย่างความหลากหลายทางชีวภาพที่ใหญ่ที่สุด ทั่วโลกมีประมาณ 450,000 ชนิดสำหรับพืชดอก (Angiosperm) 1,000 ชนิดสำหรับพืชเมล็ดเปลือย (Gymnosperms) และประมาณ 10,000 ชนิดสำหรับเฟิน ประเทศไทยตั้งอยู่ในพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพที่มีความสำคัญสูงอันดับ 16 ของโลก เนื่องจากตั้งอยู่ในเขตร้อนใกล้เส้นศูนย์สูตร มีพื้นที่ติดทะเล มีสภาพภูมิอากาศเหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตชนิดต่างๆ จากการศึกษาพบว่า ประเทศไทยมีความหลากหลายทางระบบนิเวศ (ecosystem diversity) มากถึง 7 ระบบ นอกจากนี้ประเทศไทยยังมีความหลากหลายทางด้านชนิดพันธุ์ ซึ่งพบว่ามีพรรณพืชที่มีระบบท่อลำเลียง 12,000 ชนิด และสัตว์มีกระดูกสัน 7,000 ชนิด อย่างไรก็ตามการเติบโตอย่างต่อเนื่องของประชากรมนุษย์ และการพัฒนาทางด้านเศรษฐกิจที่ขาดกลไกการบริหารจัดการ ทำให้ความหลากหลายทางชีวภาพเสื่อมโทรมและทวีความรุนแรงขึ้น ในช่วงศตวรรษที่ผ่านมา โลกได้สูญเสียพื้นที่ชุ่มน้ำไป 50% สูญเสียพื้นที่ป่าไม้ไป 40% และประมาณ 60% ของระบบนิเวศทั่วโลกได้เสื่อมโทรมในระยะเวลาเพียงแค่ 50 ปี และในช่วงครึ่งหลังของทศวรรษที่ผ่านมา อัตราการสูญพันธุ์ของพืชมีการสูญเสียมากถึง 137 ชนิดต่อวัน ข้อมูลเพิ่มเติมของโครงการ